Buzulkuþu

Penguen, beyaz kafa anlamýna gelen iki eski Gal kelimesinden oluþmuþtur. Baþlangýçta bu adla Kuzey Atlas Okyanusunun soyu tükenmiþ olan Büyük Ustura Gagalý Martýsý kasdedilirdi. 150 yýl önce bu ad denizcilerce, martýya biraz benzeyen güney kuþlarýna verildi.

== Kelimenin Kökeni ==
Penguenlerin bilimsel adý Spheniscidae‘dir Eski Yunanca Spheniskos kelimesinden türemiþtir ve penguenin yüzgece benzeyen dar kanatlarýný anlatan “küçük kama” anlamýna gelir. Buzulkuþu ise yabancý kökenli penguen sözüne Türkçe karþýlýðý olarak önerilmektedir, türetilmiþtir. Buzulkuþu kanatlarý uçmaya yaramazlar ama buzulkuþunun çok iyi bir þekilde yüzmesini saðlarlar.

== Biyolojik Sýnýflandýrmalarý ==
Buzulkuþlarý, buzulkuþugiller (Spheniscidae) familyasýný oluþturur aittir. Buzulkuþlarý uçamayan, dimdik durabilen, perde ayaklý deniz kuþlarýdýr. Buzulkuþlarý Güney Kutbu, Yeni Zelanda, Avustralya, Güney Amerika, GüneyAfrika ve Galapagos kýyýlarýnda yaþarlar. Buzulkuþlarý Kuzey Kutbunda bulunmazlar. Buzulkuþlarýnýn Antartika dýþýnda yaþayanlarýnýn, su akýntýlarý ve yüzen buzlarla Güney Kutbu’ndan geldikleri sanýlmaktadýr.
2010 yýlýnda bulunan 36 milyon yýl öncesine ait buzulkuþu fosili ile de buzulkuþlarýn geçmiþinde yeni bir dönem açýlmýþtýr. Bu buzulkuþu buzlar arasýnda çok iyi korunmuþ ve iyi durumdadýr. Ýncelemeler sonucu bu buzulkuþunun melanozomlarý fýrtýna kuþu ve albatrosa benzediði tespit edilmiþtir. Bu buzulkuþu ile tespit edilen en ilginç veri ise eskiden buzulkuþlarýnýn renklerinin kavrengi ve kýrmýzý olmasýdýr. Buzulkuþlarý eski ve ilkel bir gruptur. Buzulkuþlarý deniz yaþamýyla üstün bir uyum saðlayacak þekilde geliþim göstermiþlerdir. Diðer kuþlarla olan akrabalýklarý hala tartýþýlmaktadýr.

== Türleri ==
Buzulkuþlarýnýn büyüklük bakýmýndan 30 – 105 cm. arasýnda deðiþik 17 kadar türü bilinmektedir. En iri buzulkuþlarý 45 kg aðýrlýða kadar ulaþabilen ile Ýmparator buzulkuþudur. Buzulkuþlarýnýn sýcak bölgelere doðru gidildikçe boylarý küçülür. Sarý gözlü buzulkuþlarý 20 yýl ya da daha uzun bir süre, Ýmparator buzulkuþlarý ise 30 yýl kadar yaþarlar.

== Beslenme ==
Buzulkuþu denizlerdeki kabuklular, balýk ve mürekkepbalýklarý ile beslenir. Buzulkuþunun temel besini balýk, supya ve karidestir. Buzulkuþlarý bunlarýn hepsini de suyun altýnda yakalar. Buzulkuþlarý karadabesini nasýl yiyeceklerini bilmezler. Hayvanat bahçelerinde yeni gelen buzulkuþlarý, kendilerine atýlan balýklarý yerden almasýný öðreninceye kadar haftalarca bakýcýlar yardýmý ile beslenirler. Buzulkuþu tüyleri kuþ tüylerine hiç benzemez. Buzulkuþlarýnýn sýrtlarý siyah veya gri, karýn kýsýmlarý beyaz ince ve pulsu tüylerle örtülüdür. Buzulkuþu türleri birbirinden, baþlarýndaki renkli tüyleriyle ayrýlýr. Buzulkuþlarý, kuyruklarý kýsa ve ayaklarý vücutlarýnýn gerisinde olduðundan rahatlýkla dimdik ayakta durabilirler.

== Vücut Yapýlarý ==
Buzulkuþlarý denizde, saatte 10 deniz mili ile yüzebilirler. Hatta gerektiðinde buzulkuþlarý bu hýzlarýný iki katýna çýkarabilirler.
Buzulkuþlarýnýn kanatlarý uzun telek tüylerinden yoksun olup, kýrýlmadýðý için uçmaya yaramaz. Buna karþýlýk buzulkuþlarý yüzerken çok kuvvetli yüzgeç vazifesi görür. Buzulkuþlarý, buz üzerinde sýçrar ve çok iyi kayar. Buzulkuþlarý göðüslerinin üzerinde yatarak yüzgeç kanatlarýnýn yardýmýyla kýzak gibi kayarak, karada birkaç yüz kilometre içeriye kadar girebilirler. Buzulkuþlarý yalnýz üreme mevsimlerinde yumurtlamak için karaya çýkarlar. Buzulkuþlarý vücutlarýný örten sýk tüyler ve deri altlarýndaki kalýn yað tabakalarý ile Antarktika’nýn 0’ýn altýndaki dondurucu soðuklarýndan korunurlar.
Buzulkuþlarý vücut ýsýlarýný ayarlayan otomatik bir mekanizmaya sahiptirler. Buzulkuþlarý gerektiðinde kan damarlarýyla deriye giden kaný azaltarak, yükselterek ve tüylerini dikleþtirerek vücut sýcaklýklarýnýkontrol ederler.
Güney Kutbu buzulkuþlarý 40 °C’lik vücut ýsýlarýyla -40 °C’lik Antarktika soðuðuna dayanabilirler. Buzulkuþlarýnýn vücutlarýndaki tüy, yað ve besinlerden elde ettikleri enerji ve kontrol mekanizmalarýyla 80 °C’lik (40°C / -40°C) ýsý farkýna dayanýrlar.

== Dünya Üzerindeki Daðýlýmlarý ==
Buzulkuþlarý içinde en bilinenlerden Antarktika’nýn kral buzulkuþlarý günde ortalama 140 defa suya dalarlar. Buzulkuþlarý bunun ancak yüzde onunda av yakalayabilirler. Buzulkuþlarýnýn tüy dipleri deriye yakýn kýsýmda ýsýya karþý izole bir iç tabaka meydana getirerek soðuktan emniyetle korur.